Sạc điện thoại đầy 100% có gây hại cho pin không?

Trong nhịp sống hiện đại, smartphone gần như đã trở thành “vật bất ly thân” của nhiều người - từ công việc, học tập đến giải trí, liên lạc. Chính vì vậy, việc đảm bảo điện thoại luôn sẵn sàng hoạt động suốt cả ngày dài là điều vô cùng quan trọng. Và không ít người đã hình thành thói quen sạc đầy 100% pin vào mỗi buổi sáng trước khi bắt đầu ngày mới. Cảm giác an tâm khi nhìn thấy vạch pin đầy giúp người dùng yên tâm sử dụng thiết bị trong nhiều giờ liền mà không cần lo lắng tìm chỗ cắm sạc. Tuy nhiên, liệu thói quen sạc đầy 100% pin có gây hại hay chỉ là do lo ngại quá mức? Hãy cùng 24hStore tìm hiểu rõ hơn trong bài viết dưới đây.

1. Sạc 100% làm pin xuống cấp nhanh hơn?

Theo khuyến nghị từ nghiên cứu của giáo sư Chao-Yang Wang, Giám đốc Trung tâm Động cơ Điện hóa tại Đại học Bang Pennsylvania, việc thường xuyên sạc đầy viên pin lên 100% có thể gây ra sự xuống cấp nhanh chóng cho pin, ước tính khoảng 10-15% so với việc dừng sạc ở mức 80-90%. Nguyên nhân chính nằm ở quá trình "lão hóa hóa học" trong pin, khi điện áp của viên pin đạt mức đỉnh và duy trì ở mức cao trong một thời gian dài. Khi điện áp quá cao, các phản ứng hóa học trong pin diễn ra mạnh mẽ hơn, làm giảm khả năng lưu trữ năng lượng của pin và khiến nó nhanh chóng bị xuống cấp.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng các nhà sản xuất lớn như Apple và Samsung không đưa ra khuyến nghị chính thức yêu cầu người dùng tránh sạc pin đến 100% trong mọi trường hợp. Thay vào đó, họ cung cấp các tính năng tùy chọn nhằm tối ưu hóa quá trình sạc, giúp kéo dài tuổi thọ pin.

• Sạc pin được tối ưu hóa (Optimized Battery Charging) trên iPhone giúp giảm thiểu quá trình xuống cấp của pin bằng cách dừng sạc khi pin đạt 80% và chỉ tiếp tục sạc lên 100% khi cần thiết, thường là khi người dùng chuẩn bị thức dậy hoặc sử dụng điện thoại. Điều này giúp bảo vệ pin trong suốt quá trình sử dụng, giảm thiểu việc duy trì điện áp cao trong thời gian dài, từ đó kéo dài tuổi thọ của pin. Thực tế, tính năng này giúp hạn chế tình trạng pin phải sạc đầy ngay lập tức khi bạn không sử dụng thiết bị, điều này giúp giảm sự hao mòn nhanh chóng của pin, đặc biệt đối với những người sạc qua đêm.

• Giới hạn sạc (Charge Limit) trên iPhone 15 và các phiên bản cao cấp hơn cho phép người dùng thiết lập mức sạc tối đa của pin, chẳng hạn như 80%, 85%, hoặc 90%. Tính năng này giúp giảm thiểu việc pin luôn phải sạc đầy 100%, giúp bảo vệ pin khỏi việc phải duy trì mức điện áp cao trong thời gian dài, từ đó kéo dài tuổi thọ của pin. Tính năng này đặc biệt hữu ích cho những người sử dụng điện thoại qua đêm và muốn bảo vệ sức khỏe của pin.

• Tính năng Bảo vệ pin trên các thiết bị Samsung Galaxy chạy hệ điều hành One UI 6.1 trở lên đã được nâng cấp với ba chế độ thông minh: Cơ bản, Thích ứng và Tối đa cho phép thiết bị tự động điều chỉnh quá trình sạc dựa trên thói quen sử dụng của người dùng. Ở chế độ Cơ bản, pin sẽ được sạc đầy 100% rồi dừng lại cho đến khi giảm xuống 95%; chế độ Thích ứng thì điều chỉnh theo giờ ngủ để chỉ sạc đầy ngay trước khi người dùng thức dậy; còn chế độ Tối đa sẽ giới hạn sạc ở mức 80%, giúp bảo vệ pin khỏi việc duy trì mức điện áp cao liên tục. Những cải tiến này cho thấy Samsung đang tích cực trang bị cơ chế sạc tối ưu để kéo dài tuổi thọ pin mà không ảnh hưởng đến trải nghiệm sử dụng hằng ngày.

• Chế độ Tiết kiệm Pin (Battery Saver Mode) trên cả iPhone và Android giúp giảm mức sử dụng năng lượng của thiết bị khi pin còn yếu. Chế độ này tắt các tính năng không cần thiết như hiệu ứng hình ảnh, tắt kết nối mạng nền và giới hạn các ứng dụng chạy trong nền. Điều này giúp bạn kéo dài thời gian sử dụng thiết bị trong những lúc cần thiết mà không phải lo lắng về việc sạc ngay lập tức. Chế độ Tiết kiệm Pin là một lựa chọn lý tưởng khi bạn cần sử dụng điện thoại trong thời gian dài mà không có sạc dự phòng.

• Tính năng Tự động Sạc Chậm (Adaptive Charging) trên Google Pixel giúp điều chỉnh tốc độ sạc dựa trên thói quen sử dụng của người dùng, đặc biệt là khi bạn sạc qua đêm. Tính năng này giúp làm chậm quá trình sạc sau khi pin đạt 80%, giúp bảo vệ pin và kéo dài tuổi thọ của nó trong suốt chu kỳ sử dụng. Điều này giúp hạn chế việc sử dụng điện áp cao trong suốt thời gian dài, mang đến sự bảo vệ tối ưu cho pin mà không làm gián đoạn công việc của người dùng.

• Chế độ Sạc Thông Minh (Smart Charging Mode) của OnePlus có khả năng học hỏi thói quen sạc của người dùng, từ đó tự động điều chỉnh tốc độ sạc sao cho phù hợp. Điều này giúp giảm tác động tiêu cực lên pin, tránh việc pin phải sạc quá nhanh hoặc quá lâu, giúp duy trì hiệu suất ổn định của pin trong suốt vòng đời của thiết bị. Tính năng này đặc biệt hữu ích trong việc tối ưu hóa việc sạc qua đêm và giảm thiểu những rủi ro khi sử dụng sạc nhanh quá thường xuyên. 

Những tính năng này cho thấy các nhà sản xuất đang tích cực áp dụng các biện pháp để bảo vệ pin và kéo dài tuổi thọ thiết bị. Tuy nhiên, trong điều kiện sử dụng bình thường, việc sạc đầy pin đến 100% mỗi ngày không gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu suất của thiết bị trong ngắn hạn. Việc áp dụng các tính năng tối ưu hóa sạc có thể giúp duy trì hiệu suất pin tốt hơn trong thời gian dài.

2. Tác động thực tế: Có đáng để lo ngại?

2.1. Pin vẫn bền hơn bạn tưởng

Mặc dù việc sạc đầy gây hại về mặt lý thuyết, các chuyên gia cũng đồng thời trấn an rằng quá trình xuống cấp này diễn ra khá chậm và không ảnh hưởng quá lớn trong thực tế. Trên thực tế, pin smartphone hiện đại đủ bền để vượt qua vòng đời trung bình của thiết bị mà không gặp vấn đề nghiêm trọng. Theo ông Wang, phần lớn người dùng sẽ đổi điện thoại vì các lý do khác như camera yếu đi, màn hình nứt vỡ hoặc nhu cầu nâng cấp phần cứng, trước khi viên pin kịp “già yếu” theo thời gian.

2.2. Khi nào nên sạc đầy 100%?

Trong một số trường hợp đặc biệt, việc sạc đầy pin lên 100% là hoàn toàn hợp lý. Chẳng hạn, nếu bạn sắp bước vào một ngày làm việc bận rộn, di chuyển liên tục ngoài đường, công tác xa hoặc đi chơi dài ngày mà không chắc sẽ có chỗ sạc điện thoại, thì việc sạc đầy pin sẽ giúp bạn yên tâm hơn trong suốt hành trình. Ngược lại, nếu phần lớn thời gian bạn làm việc tại nhà, văn phòng hay những nơi có ổ cắm điện dễ tiếp cận, thì nên duy trì mức sạc từ 80-85% là đủ, vừa đảm bảo thiết bị hoạt động ổn định, vừa kéo dài tuổi thọ viên pin về lâu dài.

3. Cách sạc điện thoại khoa học để kéo dài tuổi thọ pin

3.1. Giữ mức pin trong khoảng 20-80% là lý tưởng

Các nghiên cứu chỉ ra rằng, viên pin lithium-ion hoạt động ổn định và bền bỉ nhất khi được duy trì trong khoảng 20% đến 80% dung lượng.

Để tối ưu hóa tuổi thọ pin, nên bắt đầu cắm sạc khi pin còn khoảng 20-30% và hạn chế tối đa việc để máy cạn kiệt xuống 0%.

Việc thường xuyên để pin về 0% sẽ làm giảm khả năng lưu trữ năng lượng của pin, dẫn tới hiện tượng pin chai, sụt nguồn nhanh dù phần trăm pin hiển thị vẫn còn.

3.2. Nhiệt độ môi trường cũng đóng vai trò quan trọng

Theo chuyên gia Chao-Yang Wang, nhiệt độ chính là kẻ thù thầm lặng của tuổi thọ pin. Cả nhiệt độ quá nóng (trên 35 độ C) và quá lạnh (dưới 0 độ C) đều có thể gây hư hại cho cấu trúc bên trong viên pin:

• Nóng quá mức dễ làm pin phồng, giảm dung lượng vĩnh viễn.

• Lạnh quá mức tạm thời làm giảm hiệu suất pin, lâu dài có thể gây hỏng hóc vĩnh viễn.

Điều này lý giải vì sao khi để điện thoại trong ô tô đỗ ngoài trời nắng hoặc mang ra môi trường tuyết lạnh, thiết bị thường báo lỗi nhiệt độ và tạm ngừng sạc.

3.3. Hạn chế lạm dụng sạc nhanh

Sạc nhanh hiện nay là tính năng vô cùng phổ biến trên hầu hết các smartphone, mang lại sự tiện lợi lớn cho người dùng, đặc biệt là khi cần nạp pin gấp trong những tình huống cấp bách. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, việc lạm dụng sạc nhanh có thể tác động tiêu cực đến tuổi thọ của pin. Khi sử dụng chế độ sạc nhanh, nhiệt độ của pin tăng lên đáng kể trong một thời gian ngắn. Nhiệt độ cao này sẽ thúc đẩy quá trình lão hóa của các thành phần trong pin, làm giảm hiệu suất và kéo dài tuổi thọ pin. Phó giáo sư Dibakar Datta từ Viện Công nghệ New Jersey đã khuyến nghị rằng nếu không thực sự cần thiết, người dùng nên ưu tiên sạc chậm để giúp kéo dài tuổi thọ cho viên pin và duy trì hiệu suất sử dụng ổn định hơn trong suốt vòng đời của thiết bị.

Từ góc độ thực tế sử dụng, có thể thấy rằng nhiều người dùng vẫn rất ưa chuộng sạc nhanh vì nó giúp tiết kiệm thời gian, đặc biệt trong những trường hợp cần thiết như khi sắp ra ngoài, tham gia cuộc họp quan trọng hay di chuyển trong một ngày bận rộn. Trong những tình huống như vậy, sạc nhanh là một giải pháp hiệu quả và vô cùng tiện lợi. Tuy nhiên, vấn đề xảy ra khi sạc nhanh được sử dụng quá thường xuyên, hoặc khi sạc nhanh được kết hợp với các tác vụ nặng như chơi game, livestream hoặc quay video, điều này sẽ làm tăng nhiệt độ của thiết bị, khiến pin nóng lên nhanh chóng. Việc nhiệt độ của máy tăng cao liên tục trong thời gian dài sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tuổi thọ của viên pin, làm tăng tốc quá trình lão hóa và có thể gây ra các sự cố liên quan đến nguồn điện sau một thời gian.

Theo các nhà sản xuất như Apple và Samsung, họ khuyến khích người dùng sử dụng sạc nhanh khi cần thiết, đặc biệt trong những tình huống gấp rút. Tuy nhiên, họ cũng có lời khuyên rằng việc lạm dụng sạc nhanh thường xuyên không phải là một lựa chọn tốt nếu muốn bảo vệ sức khỏe của pin trong dài hạn. Apple trong các hướng dẫn sử dụng của mình đã cảnh báo rằng việc sạc nhanh có thể làm nóng máy và ảnh hưởng xấu đến tuổi thọ của pin. Do đó, Apple cũng khuyên người dùng nên tránh sử dụng các tác vụ đòi hỏi hiệu suất cao khi đang sạc nhanh. Cũng tương tự, Samsung cung cấp các chế độ sạc thông minh, giúp điều chỉnh công suất sạc sao cho vừa đảm bảo sạc nhanh, vừa không làm hại đến pin của thiết bị.

Vì vậy, nếu bạn không quá vội và có thời gian để sạc qua đêm hoặc trong thời gian dài, việc sử dụng sạc chậm sẽ là lựa chọn tối ưu để duy trì tuổi thọ cho viên pin và giúp máy hoạt động bền bỉ hơn trong suốt quá trình sử dụng.

4. Làm sao biết khi nào cần thay pin?

Hiện tại, các nhà sản xuất smartphone đều cung cấp công cụ kiểm tra sức khỏe pin:

• Với iPhone: Kiểm tra trong mục Cài đặt > Pin > Tình trạng pin & Sạc.

• Với Android: Một số hãng như Samsung, Xiaomi, Oppo có sẵn công cụ tương tự trong phần Chăm sóc thiết bị. Tuy nhiên không phải tất cả các thiết bị Android đều cung cấp công cụ kiểm tra tình trạng pin chi tiết như trên iPhone. Tính năng này có thể khác nhau tùy theo hãng sản xuất và phiên bản phần mềm.

Nếu tình trạng pin rơi xuống dưới mức 80%, thiết bị có thể bắt đầu gặp các vấn đề như tụt pin nhanh, máy sập nguồn bất thường. Đây là dấu hiệu bạn nên thay pin mới để đảm bảo hiệu suất sử dụng.

Ngoài ra, nên chọn thay pin tại các trung tâm chính hãng hoặc đơn vị sửa chữa uy tín để tránh rủi ro từ pin kém chất lượng.

Kết luận

Việc sạc pin đầy 100% không phải là "kẻ thù" quá ghê gớm, nhưng chắc chắn không phải lựa chọn tốt nhất cho tuổi thọ dài lâu của viên pin. Nếu muốn điện thoại bền bỉ hơn, hãy ưu tiên sạc trong khoảng 20-80%, tránh để pin cạn kiệt và hạn chế sạc nhanh liên tục. Một vài thói quen nhỏ mỗi ngày sẽ giúp bạn kéo dài tuổi thọ viên pin, bảo vệ tốt hơn cho chiếc smartphone yêu quý của mình.

Nếu bạn đang muốn sở hữu smartphone chính hãng từ các thương hiệu Apple, Samsung, Xiaomi… tại TP.HCM với mức giá hợp lý và dịch vụ chuyên nghiệp, 24hStore là điểm đến đáng cân nhắc. Tại đây, bạn có thể dễ dàng tìm thấy các mẫu điện thoại mới nhất với mức giá cạnh tranh, cùng hàng loạt ưu đãi hấp dẫn như giảm giá trực tiếp, quà tặng kèm, hỗ trợ trả góp 0% lãi suất và chương trình thu cũ đổi mới hỗ trợ giảm trực tiếp lên đến 4 triệu đồng. Đội ngũ tư vấn viên luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn qua hotline 1900.0351 hoặc tại hệ thống cửa hàng. Với uy tín đã được khẳng định, 24hStore là lựa chọn lý tưởng khi bạn cần một chiếc điện thoại chất lượng với mức giá hấp dẫn.