Cách mà TikTok đang dần chi phối tâm trí người dùng
Ngày nay, TikTok không chỉ đơn thuần là nơi để giải trí, nền tảng này có thể ảnh hưởng đến não bộ chúng ta nhiều hơn thế nữa. Cùng 24hStore theo dõi thông tin kỹ hơn qua bài viết sau đây nhé!
TikTok có thể chi phối mạnh mẽ đến sức khỏe người đùng
Được biết đến là nền tảng mạng xã hội cung cấp nội dung dưới dạng video ngắn, từ khi TikTok mới ra mắt, nền tảng này giới hạn video dưới 1 phút. Trong giai đoạn sau, mặc dù người dùng được phép đăng video dài 10 phút nhưng tỷ lệ video ngắn vẫn tương đối lớn và tỷ lệ phổ biến cũng cao.
Khác với Youtube, khi người dùng chủ động tìm kiếm loại nội dung muốn xem thì với TikTok, hệ thống sẽ luôn đề xuất nội dung phù hợp với sở thích của người dùng và bạn sẽ không biết chính xác mình sẽ làm gì và có thể xem nội dung gì.
Hơn nữa, sử dụng TikTok cho phép bạn bỏ qua nội dung không hứng thú và có thể nhanh chóng đến với nội dung mới chỉ bằng một thao tác vuốt, tất cả đều tạo cảm giác tò mò, thích thú và khiến người dùng luôn muốn tiếp tục “lướt” tiếp. để khám phá thêm nội dung mới.
Theo nhà chức trách Anh, có khoảng 1,4 triệu trẻ em dưới 13 tuổi đang dùng TikTok và tiếp xúc một cách vô tội vạ với hàng loạt nội dung không tốt. Làm sao mà tiktok lại thu hút người dùng đến vậy, cùng xem ngay cách mà thuật toán TikTok khai thác điểm yếu của trẻ em để gây nghiện
TikTok - “Kẻ gây nghiện” trên nền tảng kỹ thuật số
Không ngoa khi gọi TikTok là "chất kích thích" trên các nền tảng số, bởi việc sử dụng TikTok hàng ngày sẽ khiến người dùng bị "nghiện" và luôn phải dành nhiều thời gian chỉ để sử dụng mạng xã hội này.
Một nghiên cứu được thực hiện bởi Trường Kinh doanh UC Berkeley Haas có tiêu đề "How information is like snacks, money, and drugs-to your brain" đã phát hiện ra rằng bộ não của chúng ta tự thưởng cho mình vì đã học được cùng một thông tin giống, không như lúc bạn thèm một thứ gì đó (chẳng hạn như ăn bánh), não giải phóng một chất dẫn truyền thần kinh gọi là dopamine, khiến chúng ta cảm thấy hạnh phúc và hài lòng như một phần thưởng cho việc thỏa mãn cơn thèm của bạn.
Khi bạn xem một video hài hước trên TikTok, não của bạn bắt đầu giải phóng dopamine, tạo ra cảm giác thích thú, hài lòng và hưng phấn. Dopamine tạo ra cảm giác khao khát mọi thứ ở người dùng và thực hiện hành động dựa trên lượng dopamine mà họ mong đợi nhận được từ một hoạt động, cụ thể là xem video TikTok. Tiến sĩ Julie Albright từ Đại học Southern California từng nói với Forbes: "Khi bạn đang lướt TikTok... đôi khi bạn nhìn thấy một bức ảnh hoặc thứ gì đó thú vị và thu hút sự chú ý của bạn, bạn sẽ nhận được lượng nhỏ dopamine... ở trung tâm khoái cảm của não”
Dopamine tạo ra vòng lặp tìm kiếm "phần thưởng", nghĩa là người dùng tìm cách lặp lại những hành vi thú vị, chẳng hạn như khi chúng ta cảm thấy hài lòng sau khi ăn một món ngon và muốn ăn tiếp.
Điều đáng sợ ở đây là khi người dùng phải rời khỏi TikTok hàng ngày để làm những công việc cá nhân nhàm chán, lượng dopamine sẽ cạn kiệt. Khi điều này xảy ra, người dùng có nhiều khả năng tìm kiếm sự hài lòng từ TikTok và chu kỳ nghiện tiếp tục. Tiến sĩ Jolie nói thêm: "Khi lướt TikTok liên tục, bạn sẽ cảm thấy dễ chịu vì đang ở trong trạng thái được cung cấp dopamine. Nó gần như thôi miên và khiến bạn tiếp tục xem, tiếp tục theo dõi".
Đội ngũ phát triển của TikTok dường như cũng biết điều này, họ cố gắng xây dựng cơ chế đề xuất nội dung rất đặc biệt, tạo bất ngờ và luôn đưa ra đúng nội dung người dùng cần, đây chính là thuật toán. Mỗi nền tảng mạng xã hội đều có thuật toán đề xuất nội dung riêng, nhưng thuật toán do TikTok tạo ra "mạnh" đến mức Facebook từng định đạo nhái và bị TikTok cảnh cáo công khai.
Giống như Instagram, thuật toán TikTok dựa trên các đề xuất dựa trên tương tác của người dùng với nội dung trên ứng dụng. Mọi tương tác đều là dữ liệu và có thể cung cấp manh mối về loại nội dung mà người dùng thích hoặc không muốn xem. Dưới đây là một số tiêu chí:
-
Tài khoản bạn theo dõi
-
Người sáng tạo ẩn của bạn
-
Bình luận của bạn
-
Video bạn thích hoặc chia sẻ trên ứng dụng
-
Video bạn đã thêm vào mục yêu thích
-
Video bạn đã đánh dấu là "không quan tâm"
-
Video bạn đã báo cáo là không phù hợp
-
Số lượng video bạn xem từ đầu đến cuối (còn được gọi là tỷ lệ xem)
-
Nội dung bạn tạo trên tài khoản của mình
-
Bạn bày tỏ sự quan tâm thông qua các tương tác với quảng cáo và nội dung không phải trả tiền
TikTok cũng theo dõi nhiều tương tác khác để đề xuất nội dung cho bạn. Hiệu quả của thuật toán TikTok đã giúp nền tảng này gặt hái nhiều “trái ngọt”, và đến tháng 10/2022, số người dùng hoạt động hàng ngày trên toàn cầu của TikTok đạt 1 tỷ (theo báo cáo của Science and Technology Board Daily).
Tất nhiên, TikTok không phải là nền tảng mạng xã hội duy nhất giúp người dùng cảm thấy hạnh phúc và mãn nguyện. Nhưng với thuật toán "mạnh mẽ" và khả năng duyệt nội dung dễ dàng, TikTok có khả năng tác động lớn hơn đến não người dùng. Nếu coi mạng xã hội là chất gây nghiện, thì Facebook, Instagram, Twitter,... là chất gây nghiện của thuốc lá, rượu bia và TikTok còn nặng hơn.
Chính sách quyền riêng tư của TikTok rất rõ ràng khi bạn đăng ký tài khoản. XEM NGAY 6 cách ngăn TikTok thu thập dữ liệu riêng tư của bạn
Người dùng có thể bị suy giảm khả năng tập trung nếu “nghiện” TikTok
Thật khó chấp nhận việc sử dụng một mạng xã hội như TikTok lại ảnh hưởng đến não bộ của chúng ta, bởi sự xuất hiện của những đoạn video ngắn quá “đẹp”, mang lại cảm giác hài hước, thư giãn trong những giờ phút căng thẳng. Nhưng ẩn sâu bên trong là những tiêu cực ảnh hưởng đến bộ não của chúng ta hàng ngày.
Attention Span là khoảng thời gian một người có thể tập trung giải quyết một nhiệm vụ mà không bị phân tâm. Attention Span là bước đệm để con người cải thiện trí nhớ tạm thời (trí nhớ ngắn hạn đóng vai trò quan trọng trong việc định hình khả năng hoạt động của chúng ta trong thế giới xung quanh.).
Ký ức tạm thời tái hiện sau một khoảng thời gian nhất định và não có thể chuyển đổi thông tin thành trí nhớ dài hạn. Hiểu một cách đơn giản, nếu Attention Span tốt thì lượng thông tin đi vào bộ nhớ dài hạn sẽ nhiều hơn, điều này rất có lợi cho sự phát triển của con người.
Ví dụ như học lái xe ô tô, bạn phải thật chăm chú nghe thầy giảng và theo kịp, việc học lái xe kéo dài nhiều giờ nhiều ngày. Tập trung càng cao thì trí nhớ càng tốt và kết thúc buổi học lái xe càng nhanh. Và ngược lại, khả năng tập trung kém, trí nhớ kém kéo dài thời gian học.
Do tính chất luôn phải vuốt của nội dung, người dùng sẽ phải liên tục tiếp thu các dạng thông tin mới, ngoài ra, thời lượng trung bình của video trên TikTok là dưới 60 giây. Tất cả những điều này làm giảm sự tập trung. Jessica Griffin, phó giáo sư tâm thần học và nhi khoa tại Đại học Massachusetts, nói với Very Well Health: "Nếu bạn xem TikTok trong thời gian dài, nó có thể gây ra những vấn đề về khả năng chú ý, sự tập trung và trí nhớ ngắn hạn”
Khi thói quen xem các video ngắn và thao tác bỏ qua nội dung không hấp dẫn cứ diễn ra sẽ tạo nên sự lười biếng của người dùng. Người dùng sẽ không kiên nhẫn xem những nội dung có yếu tố thông tin cao mà lướt qua những video có yếu tố “sốc”, phần lớn những video này là video giải trí, không mang lại nhiều giá trị về mặt thông tin, lòng tin và kiến thức.
TikTok vừa ra mắt thêm tính năng Trung tâm Mua sắm (Shopping Center) nhằm đem đến trải nghiệm mua hàng trực tuyến tiện lợi hơn trên hệ sinh thái TikTok. Cùng tìm hiểu tại TikTok cập nhật thẻ tính năng mới ngay trên giao diện chính
TikTok ảnh hưởng không tốt đến não bộ của trẻ em?
Một bài báo trên tờ Wall Street Journal đưa tin rằng việc xem say sưa các video clip ngắn trên TikTok đang gây hại cho não bộ của trẻ em. Các bậc cha mẹ phàn nàn rằng con cái họ không thể xem hết các bộ phim vì họ cảm thấy các buổi chiếu quá chậm. Mặt khác, một số phụ huynh phàn nàn rằng con cái họ khó tập trung làm bài tập hoặc đọc sách.
Vấn đề vẫn là TikTok là một ứng dụng “hoàn hảo” để kích thích chất dopamine trong não và khả năng gây nghiện của TikTok có tác động tiêu cực đến sự phát triển của trẻ nhỏ. Đối với trẻ em, khi ý thức chưa phát triển toàn diện, chúng sẽ không biết điểm dừng và dễ bị kích động. Phó giáo sư Jessica Griffin nói thêm: "Các video ngắn tương tự như kẹo, giải phóng một lượng lớn dopamine trong trung tâm khoái cảm của não bộ. Sự vội vã đó khiến trẻ em muốn xem nhiều hơn, giống như đứa trẻ đang ở trong cửa hàng kẹo".
Việc cho trẻ nhỏ tiếp xúc với TikTok ngay từ khi còn nhỏ sẽ làm giảm khả năng tương tác với thế giới xung quanh và thay vì cảm thấy thích thú khi chơi trò chơi với bạn bè cùng trang lứa, trẻ thường lướt TikTok hàng giờ, dẫn đến tình cảm xã hội bị mất đi. Michael Manos, giám đốc lâm sàng tại Cleveland Clinic Children, nói với Wall Street Journal: “Nếu não của trẻ quen với những thay đổi liên tục, não sẽ khó thích nghi với một hoạt động phi kỹ thuật số, nơi mọi thứ không di chuyển nhanh như vậy.
Tóm lại, không thể phủ nhận TikTok là một nền tảng video mang tính giải trí cao và người dùng có thể sử dụng TikTok mọi lúc, mọi nơi để “giết thời gian”. Tuy nhiên, việc lạm dụng TikTok quá mức sẽ có tác động xấu đến sự phát triển của cơ thể, đặc biệt là trí não của trẻ nhỏ. Những vấn đề trên chưa phải là tất cả những tác hại mà TikTok mang lại hàng ngày, vì vậy hãy tỉnh táo duy trì các hoạt động xã hội và sử dụng TikTok một cách hợp lý nhất để bảo vệ sức khỏe và thể lực của bạn.
Để trải nghiệm TikTok và vô số ứng dụng tuyệt vời khác với tốc độ mượt mà trên Android/iOS, bạn có thể cân nhắc đến việc sắm ngay một trong những sản phẩm đến từ thương hiệu Apple, Samsung, Oppo, Xiaomi trực tiếp tại 24hStore. Khi mua hàng ở đây, bạn sẽ được tặng kèm ưu đãi hấp dẫn. Ngoài ra, bộ phận tư vấn cũng sẵn sàng trao đổi mọi thông tin thật tận tình nếu bạn liên hệ trước qua hotline 19000351.
TikTok đang triển khai tính năng mới để giảm thiểu thời gian mà trẻ vị thành niên sử dụng cho nền tảng mạng xã hội trên smartphone. Cùng tìm hiểu tại bài viết TikTok tự động giới hạn thời gian xem video cho trẻ vị thành niên, tránh gây nghiện
Tham khảo ngay một số dòng iPhone 11, 12 cũ chính hãng Apple siêu rẻ tại 24hStore:
